Günümüzde sözleşmeler ve hukuki metinler başta olmak üzere birçok resmi evrakın çevirisinde yeminli tercüme hizmeti alınması gerekmektedir. Yeminli tercüme hizmeti yalnızca yeminli tercümanlar tarafından verilebilmektedir. Eğer resmi evrakların çevirisi yeminli tercümanlar tarafından yapılmadıysa noter tarafından tasdik edilmemektedir.
Yasal belgelerin tercümesini yapmak ve tercümesini yaptığı metinlerin altına kaşe basmak üzere noter tarafından yetkilendirilen kişilere yeminli tercüman adı verilir. Yeminli tercümanların yaptığı çeviriler yetkililer tarafından resmi statüye sahip evraklar olarak kabul edilirler. Yeminli tercümanlar yaptıkları çevirilerin altını imzalayıp kaşelediklerinde söz konusu belgeler resmi kurumlarda geçerli olurlar. Yeminsiz tercümanlar tarafından yapılan çevirilerde ise böyle bir durum söz konusu değildir. Yeminli tercümanlar dışındaki tercümanların yaptıkları çevirilerin noterde tasdik ettirilmesi mümkün olmadığından resmi geçerlilikleri de yoktur. Bu nedenle resmi makamlara ibraz edilecek olan belgelerin çeviri işlemleri mutlaka yeminli tercümanlarca yapılmalı aksi takdirde belgelerin resmi makamlarca kabul edilmeyeceği ve süreçlerin aksayacağı konusu gözardı edilmemelidir.
Yeminli tercümanlar bir dilde uzmanlaşmış ve bu durumu noter nezdinde belgeleyip noterden aldığı zapt ile resmileştirmiş olan tercümanlardır. Noterden bu zaptı alan tercümanlar resmi evrakların çevirisini yapabilme yetkisine sahiptirler.
Yeminli tercüman olmak isteyen tercümanlar lisans eğitimini dil ile ilgili bir bölümde tamamlamış ya da yurt dışında dil eğitimi almış olmalıdırlar. Notere zapt için başvurdukları sırada diploma, transkript, dil eğitim sertifikası ve dil sınavı puanlarını ibraz etmelidirler. Yetkinlikleri ve yeminli tercüman olma talepleri onaylandığı takdirde kendilerine verilen zaptı noter karşısında yüksek sesle okurlar, yemin ederler ve daha sonra imzalarlar. Bu işlemin ardından yeminli tercüman sıfatını kazanan tercümanlar resmi kurumlar ve kuruluşlar için çeviri yapma hakkını kazanırlar. Yeminli tercümanların hizmetlerine en çok ihtiyaç duyulan evraklar arasında evlilik sözleşmesi, boşanma belgesi, kullanım kılavuzu, pasaport, doğum belgesi, ehliyet sayılabilir.
Yeminli Tercüme Hizmeti Neden Önemlidir?
Yeminli tercümanların yaptıkları resmi evrak çevirilerine imza ve kaşe atma yetkisi vardır. Çevrilen resmi evraklar bu işlemlerin ardından geçerlilik kazanmakta ve resmi kurumlara ibraz edilebilmektedir. Bu durumun söz konusu olabilmesi için resmi makamlara ibraz edilecek olan belgelerin çevirileri mutlaka yeminli tercümanlar tarafından yapılmalıdır. Yeminsiz bir tercüman çevirisini yaptığı belgelerin altına kaşe ve imza atma yetkisine sahip olmadığından yapılan çeviri herhangi bir şekilde resmi geçerliliğe sahip değildir.
Yeminsiz tercüme resmi kurumlara ibraz edilecek olan belgeler dışındaki çeviriler için uygun olup yeminsiz tercümanlar tarafından yapılan resmi evrak çevirilerinin resmi kurumlar tarafından kabul edilmesi söz konusu değildir.
Resmi evraklar için çeviri hizmeti alınacağı zaman birlikte çalışılan tercüme bürosunun yeminli olup olmadığı dikkat edilmesi gereken konuların başında gelir. Çeviri mutlaka yeminli bir tercüman tarafından yapılmalı, çevrilen evrakların sol üst köşesinde çeviriyi yapan tercümanın bağlı olduğu tercüme bürosunun ismiyle iletişim bilgileri sağ üst köşesinde “translation” ibaresi olur. Alt kısımda tercümanın evrakları hangi kaynak dilden hangi hedef dile çevirdiğini gösteren bir ibare yer alır. Aynı zamanda bu kısımda çeviriyi yapan tercümanın yeminli olduğunu göstermekte olan ve ismi yazan ıslak imza ile kaşe bulunur. Eğer çevirisi yapılan belgenin ya da metnin üzerinde bu bilgiler, kaşe ya da ıslak imza eksikse yapılan işlemin geçerliliği mutlaka sorgulanmalıdır.
Yeminli tercüme resmi işlemlerde ya da resmi makamlarda kullanılacak olan belgelerin ve evrakların çevirilerinin resmi nitelik kazanmasını sağlar. Böylece çevirisi yapılan belgelerin ya da evrakların resmi olarak akredite edilmiş, güvenilir ve uzman bir tercüme tarafından çevrildiği tescil edilmiş olur.
Yeminli tercüme işlemleri sözlü ve yazılı olarak yapılabilir. Sözlü yeminli tercüme işlemlerine ticaret ve sanayi odalarındaki yabancı ortaklı şirket kuruluş işlemleri, noterlerde yapılan vekalet verme, hisse devri, araç satışı gibi durumlarda ihtiyaç duyulur. Ayrıca yabancı uyruklu vatandaşların nikah işlemleri için nikah dairelerinde, tapu alım-satımı için tapu dairelerinde de sözlü yeminli tercüme ihtiyacı oluşabilir. Bu tür resmi makamlardaki işlemler de yeminli tercümanlar tarafından yapılır. Sözlü yeminli tercümanların bu aşamada görevi taraflar arasındaki iletişimin tam ve doğru olarak sağlanmasıdır. Bu kapsamda yeminli tercümanlar hem yazılı belgelerin sözlü tercümelerini yaparlar hem de görevli memurların aktardığı sözlü ifadeleri ilgili kişilere çevirirler.
Çeviri konusu evrakların resmi nitelik taşıması ve resmi makamlara ibraz edilmesi nedeniyle yeminli tercüme hizmetleri çok daha fazla sorumluluk gerektirir. Tercüme edilip onaylanan belgeler yurt içindeki ve yurt dışındaki resmi makamlarda kullanıldığı için en ufak bir hata dahi son derece ciddi sonuçlarla karşı karşıya kalınmasına neden olabilir. Zaman ve maliyet kaybına yol açabilen çeviri hataları sonucunda kişiler resmi kurumlar karşısında zor durumlarda kalabilirler. Bu tarz hataların yaşanmasının engellenmesi için tercümesi yapılan evrakların kalitesi ve kontrolü üst düzeyde sağlanmalıdır. Çeviri kontrolüne ek olarak evrakın içeriği ve bütünlüğü de mutlaka kontrol edilmelidir.