Yeminli tercüman tarafından çevrilmiş, kaşeli, imzalı ve resmi hüviyet kazanmış çevirilere yeminli tercüme adı verilir. Evrakın herhangi bir etki altında kalınmaksızın yeminli tercüman tarafından gerçek ve doğru bir şekilde tercüme edildiğini gösterir.

Yeminli tercüman okuma, anlama ve konuşma düzeyinde yeterli düzeyde dil bilgisine sahip olduğunu noter nezdinde kanıtlayan ve yemin zaptı alan kişilere denilir. Yeminli tercüme hizmetine konu olan belgelerde tercümanın imzası ve kaşesi bulunur. Bu nedenle yapılan çeviri hizmetlerinin doğru ve orijinaline bağlı kalınarak birebir tercümesinin yapılmasına dair sorumluluk yeminli tercümana aittir. Yeminli tercüme onayı genellikle devlet dairelerinde, noterlerde, evlenme dairelerinde, üniversitelerde, bankalarda, konsolosluklarda ve diğer birçok kamu kuruluşunda talep edilir.

Yeminli tercüme Adalet Bakanlığı’na bağlı bulunan noterler tarafından resmi evrakları tercüme etme yetkisi verilmiş bir yeminli tercüman tarafından çevrilen, imza ve kaşe altına alınan evraklardır. Bu evraklar ibraz edildikleri makamlar tarafından resmi belge statüsüne sahip evraklar olarak kabul edilirler. 

Yeminli tercümesi yapıla evrakın sol üst köşesinde yeminli tercümanın bağlı bulunmakta olduğu yeminli tercüme bürosunun ismi ve irtibat bilgileri bulunur. Sağ üst köşede de “Translation” ibaresinin yer alması gerekir. Evrakın alt kısmında evrakı tercüme etmiş olan yeminli tercümanın kaynak dilden hedef dile, aslına veya fotokopisine uygun olarak çeviri yaptığına dair ibare bulunmalıdır. Yeminli tercümesi yapılan evrakların mutlaka kaşesi ve imzası olmalıdır.

Yeminli Tercüme Hangi Durumlarda Gereklidir?

Yurt dışından alınıp Türkiye’ye getirilen ya da Türkiye’de kullanılacak olan veya Türkiye’den alınıp yurt dışında kullanılmak üzere götürülecek olan evraklar yeminli tercümeden geçmelidir. Yeminli tercüme genellikle idari organlar, mahkemeler, üniversiteler tarafından talep edilir. Bununla birlikte evrakın yeminli tercümesinin yapılmış olması resmi kurumlarda ve kuruluşlarda kullanılabileceği anlamına gelmez. Bazı resmi kurumlar ve kuruluşların ibraz edilecek kabul standartlarına göre yeminli tercümesi yapılan evrakın noter tasdikinin de bulunması gerekir. Hatta bazı resmi kurum ve kuruluşlar noter onaylı tercümeye ek olarak apostil tasdiki talep etmektedir. Bu nedenle evrakın ibraz edileceği kurum ya da kuruluşun kabul standartları öğrenilmeli ve mutlaka buna uygun çeviri hizmeti alınmalıdır.

Yeminli tercümenin ardından noter tasdikinin de istendiği durumlarda çeviriyi yapan yeminli tercümanın bağlı bulunduğu noterde evrak tasdik ettirilmelidir. Noter tasdikinden sonra apostil tasdiki de gerektiği durumlarda noterliğin bulunduğu kaymakamlıkta ücretsiz olarak apostil tasdiki yaptırılabilir. 

Yeminli tercüme hizmeti alınarak çevirisi yapılan belgeler yasal geçerliliğe sahip belge statüsündedirler. Herhangi bir kuruma ya da kuruluşa ibraz edilecek olan resmi belgelerin çevirisinde yeminli tercüme şartı vardır. Yeminli tercüme ihtiyacının bulunduğu belgeler arasında pasaport, evlilik belgeleri, mahkeme tutanakları, doğum belgeleri, yükseköğrenim denklik belgeleri, uluslararası davalarda sunulacak belgeler ile göçmenlik belgesi gibi belgeler yer alır.

Globalleşmenin etkisi ile birlikte ülkeler arasındaki ticari, kültürel, eğitim ve turizm gibi alanlardaki ilişkiler de giderek artmış buna bağlı olarak şirket sözleşmeleri, firma kuruluş belgeleri, ticaret sicil gazeteleri, faaliyet belgeleri, imza sirküleri gibi belgeler başta olmak üzere birçok belgenin çevirisinde yeminli tercüme hizmetlerinden yararlanma ihtiyacı doğmuştur.

Yeminli tercümanlar hali hazırda tercümanlık mesleğini sürdürmekle birlikte mesleklerine resmi bir boyut kazandırarak kamu alanlarında da faaliyette bulunabilmek için gereken izni noter nezdinde alan kişilerdir. Bununla birlikte tercümanların, yeminli tercümanlık yapma hakkı kazanabilmesi için ilk şart en az bir dil alanında uzmanlaşmış bulunmalarıdır.

Yeminli Tercümede Dikkat Edilmesi Gerekenler

Resmi evrak çevir hizmeti alınacağı zaman dikkat edilmesi gereken noktaların başında çeviriyi yapacak olan tercümanın yeminli tercüman olup olmadığı konusu gelir. Yeminli tercümenin mutlaka alanında uzman, profesyonel bir yeminli tercüman tarafından yapılması gerekir.

Yeminli tercüme hizmetleri sözlü ya da yazılı olarak verilebilmekte olup genellikle ticaret ve sanayi odalarında yabancı ortaklı şirketlerin kuruluş işlemleri, hisse devirleri, noterde vekalet verilmesi, araç alım-satımı gibi işlemler sırasında sözlü yeminli tercüme hizmetlerine gereksinim duyulmaktadır. Bunların yanı sıra yabancı uyruklu vatandaşların evlilik ve boşanma işlemlerinde de sözlü yeminli tercümana ihtiyaç vardır. Bu işlemler sırasında taraflar arasındaki iletişimin doğru, hızlı ve eksiksiz bir şekilde sağlanması rolünü sözlü yeminli tercüme hizmetini veren tercümanlar üstlendikleri için sözlü yeminli tercüme işlemi bu tür durumlarda büyük önem kazanmaktadır. Bu tür süreçler sırasında yazılı belgelerin sözlü tercümelerini yapan yeminli tercümanlar aynı zamanda görevli memurlar tarafından dile getirilen sözlü ifadeleri de farklı dil konuşmakta olan kişiye ya da kişilere aktarma görevini üstlenerek süreçlerin aksaksız ilerlemesine katkıda bulunmaktadır.

Yeminli tercüme konusu evraklar yeminli tercümanlar açısından da sorumluluk doğurmakta olup yurt içi ve yurt dışı resmi kurumlarda kullanılan belgeler olduklarından dolayı yapılacak en küçük bir hatada ya da eksiklikte son derece ciddi sonuçlarla karşı karşıya kalınması riski vardır. Hatta çeviri hatalarına bağlı olarak kişiler zaman ve maliyet kaybına uğramanın yanı sıra bazı durumlarda yasal yükümlülük altına girmeleri ya da hak kayıplarına uğramaları söz konusu olabilir.