Tercümanlık son derece hızlı bir şekilde küreselleşen dünyada önemi giderek artan meslekler arasında yer alıyor. Dünyadaki en eski mesleklerden biri olan tercümanlığın geçmişten günümüze kadar özelliğini kaybetmemesinin yanında istihdam alanlarının da her geçen gün daha da genişlediği biliniyor. Tercümanlar kamu kurum ve kuruluşlarından özel sektöre kadar son derece geniş bir yelpazede çalışma imkanı bulabiliyor. Bunun yanı sıra tercümanlar belirli eğitim programlarında başarılı olmaları, gerekli izin ve belgeleri almaları durumunda kendi iş yerlerini açabiliyor ve işletebiliyorlar. 

Tercümanlık yapmak isteyen kişilerin üniversite eğitimi alması şartı bulunmuyor. Ancak üniversite eğitimi almak tercüman olmak isteyen kişilere pek çok avantaj sağlıyor. Bunun yanı sıra yalnızca üniversite eğitimi almak da yeterli olmuyor ve iyi bir tercüman olmanın yolu farklı yöntemlerle kişinin kendisini geliştirmesinden geçiyor. Ülkemizde bazı üniversitelerde Mütercim - Tercümanlık Bölümü, Uygulamalı İngilizce - Türkçe Çevirmenlik ve Çeviri Bilimi bölümlerinde 4 yıllık lisans eğitimi alınabiliyor. Son yılların popüler bölümlerinden olan Mütercim Tercümanlık hızlı bir büyüme gösteriyor. Üniversitede bu bölümde eğitim alan kişiler ilk yıl ağırlıklı olarak metin analizi, kelime kökenleri ve yazı becerilerini öğrenme üzerine çalışmalara yoğunlaşıyorlar. İlerleyen yıllarda ise daha profesyonel çeviriler yapmalarına yardımcı olacak dersler, çeviri yeteneğini geliştirmeye yardımcı olacak teknikler ve yoğun şekilde yabancı dil bilgisi içeren eğitimler alıyorlar. Bölümün içeriğini Dilbilimine Giriş, Yazı Becerisi, Çeviri Kuramı, Türk Dili, Duyduğunu Anlama, Yazılı Metinlerin Sözlü Çevirisi gibi dersler oluşturuyor. Dört yıllık lisans eğitimi esnasında yazılı ve sözlü çeviri yapabilme becerisinin geliştirilmesine odaklanan bir eğitim programı izleniyor. 

En az bir dilde uzmanlığını belgeler ile kanıtlayabilecek durumda olan ve tercümanlık mesleğini profesyonel düzeyde gerçekleştirmek isteyen kişiler yeminli tercüman olmak için başvuruda bulunabiliyorlar. Hali hazırda tercümanlık yapmakta olan kişiler yapmakta oldukları işleri hem resmileştirmek hem de devlet kurumlarında ve kuruluşlarında işlem yapabilme yetkisine sahip olabilmek için noterliklere başvurabiliyor ve gerekli kriterleri sağladıkları takdirde yeminli tercüman olarak hizmet verebiliyorlar.

Yeminli tercüman olmak isteyen kişilerin dil bildiklerini ispatlayan orijinal belgelere sahip olmaları gerekiyor. Üniversitelerin Mütercimlik Bölümü’nden mezun olan kişiler diplomaları, üniversite sınavına girdikleri dönemde aldıkları dil puanı, eğer varsa IELTS, TOEFL sertifikaları, yurt dışında eğitim alınmış olması durumunda almış oldukları dile dair eğitim sertifikaları / diplomaları ile birlikte noterliğe giderek yeminli tercümanlık başvurusunda bulunabiliyorlar. 

Yapılan herhangi bir konuşma esnasında o konuşmanın anlık olarak tercüme edilmesi simultane tercüme, bu işlemi gerçekleştiren kişi ise simultane tercüman olarak adlandırılıyor. Simultane tercüme hizmetlerine; canlı yayınlarda, TV programlarında, uluslararası diplomatik görüşmelerde, spor müsabakaları sunumlarında, müsabaka sonrası röportajlarında, uluslararası kongrelerde, konferanslarda, seminerlerde ve sempozyumlarda ihtiyaç duyulabiliyor. Simultane tercümanlık özellikle çok dilli toplantıların en etkili iletişim yöntemi olarak kabul ediliyor. Anlık ve hızlı iletişim kurma imkanı sağlıyor. Simultane tercümanlık yapmak isteyen kişiler, simultane tercümanlık bürolarına başvurarak simultane tercüme yapabileceklerine dair sertifika alabiliyorlar. 

Tercümanların Sürekli Olarak Kendilerini Geliştirmeleri Gerekiyor

Tercüman olmak isteyen kişiler en iyi eğitimi üniversitelerin Mütercim - Tercümanlık bölümlerinden alabiliyorlar. Bu bölümün ardından ise Çeviri Bilim, Dil - Edebiyat ve Öğretmenlik bölümleri geliyor. Teorik ve teknik eğitimin verildiği bu bölümlerde tercüman adayları kendilerini daha yakın hissettikleri ve daha başarılı oldukları alanlara yönelebiliyorlar. Bu alanlar arasında hukuki tercüme, edebiyat çevirisi, konferans tercümanlığı, tıbbi çeviri ve ardıl tercüme yer alıyor. Tercümanlık eğitimi alan kişiler teorik ve uygulamalı eğitimlerini tamamlamalarının ardından bu bilgileri kullanabilecekleri ve daha fazla deneyim kazanabilecekleri sektörlerde çalışmaya başlıyorlar. 

Eğitimin ardından 6 aylık bir yurt dışı eğitim desteği de tercüman olmak isteyen kişilere büyük katkı sağlıyor. Yurt dışında alınan bir eğitim hem dil hem de ilgili kültürün yakından tanınması açısından önem taşıyor. Üniversitelerde iyi bir tercüme ve tercümanlık eğitimi alınmış olsa da burada edinilen teorik bilgilerin ve tekniklerin o dilin asıl kaynağında kullanılmasıyla tam bir profesyonel tercüman olunabiliyor. Çevirmenlik eğitiminin yanı sıra çevirinin yapılacağı dilin kültürünün bilinmesi, o dil ile iç içe olunması, kitaplar okunması ve o ülkenin güncel olaylarının takip edilmesi de iyi bir çevirmen olmak isteyen kişilere büyük katkı sağlıyor. Ancak bu şekilde yapılan çevirilerin mükemmel bir şekilde hedef dile aktarılması söz konusu olabiliyor. Bu hususlar dikkate alınmadan yapılan çeviriler çok da başarılı çalışmalar olarak değerlendirilemiyor.

Çevirinin en kaliteli şekilde yapılabilmesi için çevirmenin sürekli gelişime açık olması ve daima mükemmel olmayı hedeflemesi gerekiyor. Bundaki en etkili yollardan biri sürekli kitap okunması olarak kabul ediliyor. Kaynak dildeki ve hedef dildeki insanların yaşam tarzlarının, psikolojilerinin, gündemin ve toplumsal yapının da yakından izlenmesi gerekiyor. Aynı zamanda çevirmenlerin eleştiriye açık olması ve yapılan tercümelerin ciddi kontrollere tabi tutulması, etik değerler taşıyıp sektöre katkı sağlaması da dikkat edilmesi gereken konular arasında yer alıyor.