Genel bir tanımlama yapmak gerekirse teknik çeviri, teknik ve bilimsel konu alanlarıyla ilgili materyallerin çevirisini kapsar. Günlük hayatın pek çok farklı alanında ihtiyaç duyulan teknik çeviri hizmetinin konusunu oluşturan teknik belgelerin yerelleştirilmesi sayesinde ürün özelliklerinin ve işlevlerinin hedef dildeki tanımlarının keyfini çıkarmak, montaj ve kullanım talimatlarını ve daha fazlasını kolayca okuyup anlamak mümkündür.
Bir işletme için teknik çevirilerin karlı uygulamaları vardır. Yabancı bir ülkede şube açmak, ürünü uluslararası pazara getirmek, yabancı bir şirketle ortaklığa girmek - tüm bunlar kesin olarak yerelleştirilmiş belgeler gerektirir. Teknik veya bilimsel bir dilde yazılmış talimatlar, ana hatlar ve planlar tercüme edilerek işletme sahipleri, şube çalışanları ve dünyanın her yerindeki müşteriler arasında bir anlayış sağlanır.
Teknik bir metin, belirli bir dizi faaliyeti gerçekleştirmek veya bilimsel bilgi edinmek için gereken metodolojileri, talimatları ya da süreçleri açıklar. Basitçe söylemek gerekirse, teknik bir metnin amacı eğitmek veya talimat vermektir. Bu tür metinler açıklayıcı, kesin ve tutarlıdır. Söz konusu aktiviteye aşina olmayan kişi tarafından rehber olarak kullanılırlar.
Tipik bir teknik metinde teknik terminoloji ve jargon kullanılır. Açık ve net bir ifadenin bulunması zorunlu olan teknik metinler metodoloji ya da araç uygulaması gibi konular için talimatlar içerir. Objektif ve doğru ifadeler sunması gereken teknik metinler içerikleri ile belirsizliği önlemelidir. Argümanlar ve açıklamalar içeren teknik metinlerin amacı okuyuculara bilgi aktarmaktır. Teknik belgelerin karmaşıklığı, çalışma alanıyla ve hedeflenen kitleyle ilişkilidir.
Teknik Tercümanların Sahip Olması Gereken Özellikler
Teknik belgelerin pek çok farklı türü vardır. Teknik dokümantasyonun çeşitliliği söz konusu dokümanlardaki uygulama çeşitliliğinin bir sonucudur. Teknik belgelerin; paydaşlar için proje teklifi ve proje ana hatları, geliştirme ekibi için şartname belgeleri, proje raporları, tasarım ekibi için gereksinimler ve son kullanıcı için talimatlar gibi farklı türleri vardır.
Teknik çevirmenler teknik çeviri kapsamındaki tüm belgelerin çevirisi sürecinde yer alırlar. Teknik çevirmenler dilsel ve teknik uzmanlığa sahip olmalıdır. Teknik çevirmenler çalışmaları sırasında sözleşmelerden kılavuzlara, patentlerden anlaşmalara kadar çeşitli belgelerle karşı karşıya kalırlar. Başarılı bir çevirmenin bir dizi özel beceriye sahip olması gerekir.
Çevirinin hedef dili, çevirmenin anadili olmalı ya da en azından buna karşılık gelen yeterliliğe sahip olmalıdır.
Teknik dokümantasyon, çevirmenin çeviri sırasında takip etmesi gereken belirli bir tona sahip olduğundan çevirmenin yeterli yazma becerilerine sahip olması zorunludur.
Teknik çevirmenler çeviri konusu alanda kapsamlı araştırmalar yapmalıdırlar. Bunun nedeni terminolojinin sürekli olarak güncellenmesidir. Buna bağlı olarak teknik çevirmen her zaman için öğrenmeye açık olmalıdır.
Çeviri sırasında teknik çevirmenlerin hangi yapıyı kullanmanın daha iyi olduğu da dahil olmak üzere bazı kararlar vermesi gerekir. Bu kararları doğru bir şekilde verebilme yeteneği teknik çevirmen için hayati bir beceridir.
Teknik çevirmen belirli bir alanda uzman ve kesin bilgiye sahip olmalıdır. Ayrıca terminoloji ve jargon kullanmalıdır.
Teknik çevirmenlerin de çalışmalarının konusunu çevreleyen etik kurallara uymaları gerektiği unutulmamalıdır. Yasal kayıtlar, araştırma gibi hassas bilgilerle çalışmak üzere sözleşmeli olabilir ya da ürün spesifikasyonlarının ayrıntılarına dahil edilebilirler. Son derece hassas ve gizli olan belgelerin işlenmesi ciddi ölçüde bir sorumluluk gerektirir.
Teknik Terminoloji Nedir?
Teknik çeviri konusunu oluşturan teknik belgelerde teknik terimler kullanılır. Teknik ve bilimsel alanların, alanla ilgili üyelere bilgi sağlayan kendine özgü sözcükleri, tümcecikleri ve eşdizimleri vardır. Bunlara teknik terimler denir. Yoğun anlamlar taşıyan terimler zamanla bir alanda gelişmiştir.
Teknik kelimeler alana özgü sözcüklerde ve sözlüklerde bulunabilir. Terimler iletişim amaçlarına hizmet eder, böylece belirli bir alanın uzmanları birbirini anlayabilir. Günlük dilde teknik terim için yeterli bir ikame olmadığını anlamak önemlidir.
Teknik terminolojinin kullanımı doğru olmalıdır, aksi takdirde bir uzman için bile anlaşılması zor bir belgeye yol açabilir. Teknik dokümantasyon yazarken teknik belgenin okuyucunun anlama düzeyine uygun olmasına özen gösterilmelidir. Belgede kullanılan terminolojide tutarlılık sağlanmalıdır. Hedef kitlenin aşina olmadığı özel bir terimin kullanılması gereken durumlarda öncelikle bir tanımlama yapılmalıdır. Teknik çeviri sürecine başlanmadan önce terminoloji listesi oluşturulmalıdır. Terminoloji yalnızca hedef kitlenin bilgilerini tazelemesine yardımcı olmakla kalmaz. Aynı zamanda çevirmenin işini de kolaylaştırır.
Teknik çevirilerde kelime oyununa, aşırı deyim kullanımına ve anlatım araçlarına pek yer yoktur. Teknik metnin güzelliği, basitliğinde ve kalitesindedir. Bu nedenle bir editör için, çeviri özgürlükleri nedeniyle metnin özünde önemli ölçüde değişmeyeceğinden emin olmak çok önemlidir.
Teknik çeviride dokümantasyon ve metrikler el ele yürür. Ürün ölçülerinin yanlış bir şekilde dönüştürülmesi hasarlara, arızalara ve hatta sağlık tehlikelerine neden olacağından, teknik çevirinin zorlaştığı yer burasıdır.
Teknik terminoloji, bir çevirinin kalitesine katkıda bulunan unsurlardan yalnızca biridir. Uzmanlar kullandıkları terimlerin kaydını tutmalı ve aynı terim için birden fazla çeviriyi ortadan kaldırmalıdır. Teknik metinleri çevirirken tutarlılık, karışıklığı ve yanlış anlamaları önlemek için çok önemlidir.