Üniversitelerin ilgili bölümleri olan Mütercim Tercümanlık bölümlerini bitirdikten sonra tercüme bürolarında çalışarak görevlerini yerine getiren uzman kişilere mütercim tercüman denilir. Mütercim tercümanlar ana dilleri gibi sözlü ve yazılı çeviri yapabilecekleri yani uzmanlaşmış oldukları ikinci dilleri hakkında dil bilgisi, dili konuşan toplumun kültürü, eğitimi ve kelimelerin anlamsal yapıları ile ilgili olarak üst düzey bilgiye sahiptirler. Mütercim tercümanlar özel uzmanlık gerektiren alanlarda da yeterli bilgi sahibi olmalı, gerek gördükleri durumlarda ise araştırma yapmaktan kaçınmamalıdırlar. Kaynak dilden hedef dile yaptıkları çeviri sırasında kelimelerin anlamlarını yitirmemesine özen göstermeli ve aynı anlamı en doğru şekilde aktarmalıdırlar.
Mütercim tercümanlık bölümünden yeni mezun olan ve henüz yeterli iş deneyimine sahip olmayan mütercim tercümanların çeviri hizmetlerine basit yazışmalar, dergiler, makaleler gibi kısa yazılar ile başlamaları ve zaman içerisinde tecrübe kazandıkça uzmanlaşmaya başlamaları önerilir. Deneyim kazanan mütercim tercümanlara çeviri büroları destekleyici programlar sunarlar. Bu aşamadan sonra mütercim tercümanların seçtikleri uzmanlık alanlarına göre hukuki, tıbbi, teknik, ticari çeviri gibi alanlarda kendilerini geliştirmeleri gerekir.
İyi bir mütercim tercüman uzmanlık alanındaki tüm gelişmeleri yakından izlemelidir. İlgili alandaki seminer, konferans ve eğitimleri yakından izlemelidir. Yeniliklere açık olmalı, zaman planlaması konusunda yetkin olmalı, disiplinli ve araştırmacı olmalıdır. Kendisine verilmiş olan metni tam olarak anlamalı, anlam bütünlüğünü bozmadan, ekleme, çıkarma ya da değiştirme yapmadan hedef dile aktarmalıdır.
Mütercim Tercümanlık Hizmetlerinde Kalite Birinci Öncelik
Mütercim tercümanlık; dillerin çeviri teorisi, tanımı, kültürü ve uygulaması ile ilgilenen bir alandır. Çeviriyi yalnızca kültürlerarası bir aktarım olarak değil aynı zamanda kültürlerarası bir iletişim olarak da inceler. Mütercim tercümanlar anlıktan yazılıya dek birçok dil ve konu üzerine çeviri hizmetleri verirler. Metin, sözleşme, kitap, hukuki yazışmalar gibi farklı alanlarda kaynak dilden hedef dile çeviriler yaparlar. Mütercim yazılı çeviri yaparken tercüman sözlü çeviri yapar. Çevirdiği dilleri konuşabilen kişi tercümanlık yapabilmekle birlikte çevireceği dillerde okuyup yazamayan, dile ait kuralları bilmeyen kişi mütercimlik yapamaz. Çevirdiği dillerde konuşabilen, okuyabilen ve yazabilen kişi ise mütercimlik de tercümanlık da yapabilir.
Mütercim tercümanların çalışma alanları son derece geniş olup yabancı dil kullanımına ve çeviri hizmetlerine ihtiyaç duyulan her alanda çalışma imkanına sahiptirler. Yayınevleri, seyahat acenteleri, film stüdyoları, dergiler, gazeteler ve özel şirketler mütercim tercümanlara en sık ihtiyaç duyulan alanlardır. Uluslararası pazarlarda iş yapan şirketlerde de çeviri gerektiren işler bulunduğundan buralarda da mütercim tercümanlara ihtiyaç duyulur. Aynı şekilde uluslararası konferanslarda ve fuarlarda iş imkanı mevcuttur. Kamu alanında ise Dışişleri Bakanlığı, Turizm Bakanlığı, Kültür Bakanlığı gibi kurumların dış ilişkiler departmanlarında kendilerine yer bulabilirler. Bunların yanı sıra özel bürolarını açarak da kendilerine iş olanağı yaratabilirler.
Mütercimler çeviri sektöründe yazılı metinlerin hedef dile ya da dillere çevrilmesi görevini üstlenirler. Çevirdikleri metinlerin tüm kurallara uygun şekilde olmasına özen gösterirler. Yazınsal anlamda çevirisini yaptıkları dilde sözel yanlarını güçlendirdikleri takdirde tercümanlık da yapabilirler. Mütercimlerin belirli alanlarda uzmanlaşması çevirinin kalitesinin artmasını sağlayan önemli bir etkendir. Bu sayede çevirmenin belirli bir uzmanlık alanı çerçevesinde daha doğru ve kaliteli hizmet vermesi mümkün olmaktadır.
İyi Bir Mütercim Tercüman Nasıl Olunur?
Mütercim tercümanlık mesleğinde ilerleme kaydetmek isteyen kişilerin kaynak dili de hedef dili de çok iyi bir şekilde bilmeleri gerekir. Çevirisini yaptığı dillerde yazılı ve sözlü olarak tam donanıma sahip olmalıdır. Belirli konularda uzmanlık kazanıp ilerlemeye odaklanmalıdır. Yeminli mütercim tercümanlık belgesi alarak bu alanda da faaliyet gösterebilirler.
İyi bir mütercim tercüman olmanın temeli çevirisi yapılacak olan dillere yeterince hakim olunmasıdır. Mütercim tercüman bu dillerdeki yazım ve konuşma kurallarını bilmeli, üst düzeyde akademik ve sözel yeteneğe sahip olmalıdır. Kendisini geliştirmeye ve yeni şeyler öğrenmeye hevesli olmalıdır. Okuduğunu anlama ve yazma becerisi üst düzeyde olmalı, çeviri yaparken metinleri doğru çevirmeye ve tarafsız olmaya maksimum düzeyde özen göstermelidir. Okumak ve değerlendirmek için kendilerine mutlaka zaman ayırmalı, kaynak dilden hedef dile yapacağı çevirileri mesleki perspektifi içerisinde değerlendirmeli, iki dil konusundaki bilgilerini sonuna kadar kullanarak ortaya kaliteli işler çıkarmalıdır.
Mütercim tercümanlık yıllardır popülaritesi eksilmeyen, kişinin kendisini geliştirmesi ile orantılı olarak sürekli iş alma potansiyeline sahip bir alandır. Kişinin bu meslekte ilerleme kaydedebilmesinin temel yolu iyi bir eğitim almış ve kendini olabildiğince geliştirmiş olmasıdır. Birden fazla dil bilmesinin yanı sıra bildiği dillerin kültürüne ve kurallarına tam olarak hakim, iş disiplini konusunda da kendisini tam olarak geliştirmiş mütercim tercümanlar mesleki anlamda bir sıkıntı yaşamazlar.