Herhangi bir dilin bir başka dile aktarılmasına tercüme; bu işlemi gerçekleştiren kişiye ise tercüman, çevirmen, mütercim deniliyor. Bununla birlikte iki dil bilen herkesin tercüme yapması söz konusu olmuyor. Günümüz dünyasında iletişim alanında yaşanan hızlı ve sürekli gelişimlere bağlı olarak tüm dünya ülkeleri arasında bağlantı bulunuyor. Ve birbirlerinin dillerini öğrenmeye mecbur kalıyorlar. Ancak dünya üzerinde pek çok dil bulunduğu göz önünde bulundurulduğunda ortak diller üzerinden iletişim faaliyetlerinin sürmesinin ve tercümanlık hizmetlerinin hayat kolaylaştırıcı etkileri açıkça görülebiliyor. 

Tercümanlık dünya üzerindeki en eski mesleklerden biri olup bu işi layıkıyla yapabilmek için kişinin pek çok özelliğe sahip olması gerekiyor. Ana dili dışında bir başka dil bilmeyen kişilerin tercüme gerektiren ihtiyaçlarında uzmanlardan yardım alması adeta bir zorunluluk haline geliyor. Bu noktada tercüme hizmeti verecek olan kişilerin yeterli bilgiye ve deneyime sahip olması en önemli konulardan biri olarak kabul ediliyor. Çevirmenlerin mesleklerini yerine getirirken karşı tarafın ihtiyaçlarını karşılama aşamasında herhangi bir sorunla karşılaşmadan en iyi şekilde yardımcı olmaları bekleniyor. Yeni bir dil öğrenmek hepimizin bildiği gibi kolay bir süreç olmuyor. Bazı insanlarınsa dil öğrenmeye karşı doğal bir yeteceği ve yatkınlığı bulunuyor. Yeni bir dili rahatlıkla öğrenebiliyor, kelimeleri ve dil bilgisi yapısını kolaylıkla kavrayabiliyorlar. Ancak şunun da altının çizilmesi gerekiyor ki her dil öğrenebilen kişinin tercümanlık yapması söz konusu olmuyor. İyi bir tercüman olmanın yolu dil bilmenin yanı sıra belirli özelliklere sahip olmaktan da geçiyor.

Nasıl Çevirmen Olunur?

Çevirmenlik geçmişe dayanan ve önemini asla kaybetmeyen meslekler arasında yer alıyor. Günümüzde bilgisayar tabanlı çeviri platformları bu alanda faaliyet göstermekle birlikte hatalı çevirilerinin müşteri memnuniyetsizliğine neden olduğu biliniyor. Ayrıca hizmet alanların karşılarında muhatap bulamaması insan kaynaklı tercüme hizmetlerinin ne kadar önemli olduğunun altını yeniden çiziyor. Bununla birlikte çevirmenlik eğitimi almak, tercüman sertifikasına ya da tercüman olarak çeviri deneyimine sahip olmak her tercümanın aynı seviyede olduğu anlamına gelmiyor. Hukuki, medikal, tıbbi, teknik gibi pek çok farklı alanda faaliyet gösteren bir çevirmenin alanların tümüne aynı seviyede hakim olması ve terminolojik bilgiye sahip olması ütopik bir varsayımdan öteye gitmiyor.

Çevirmen olmak isteyen kişilerin lisans ya da ön lisans mezunu olması ve kaynak - hedef dili çok iyi düzeyde bilmeleri gerekiyor. Çevirmen olmak isteyen kişiler üniversitelerin çeviri bilim, mütercim tercümanlık gibi bölümlerinde eğitim alabiliyorlar. Diğer bir yöntem olan alaylı tercümanlıkta ise kişi kendi kendine öğrendiği ya da doğuştan bildiği dillerde çevirmenlik yapabiliyor.

Çevirmenlik eğitiminin içeriği okuldan okula farklılık gösterebilse de temel olarak eğitim ve bilgiler aynı paralelde ilerliyor. Ancak çevirmen olmak için eğitim alınsa da esas farklılığı kişinin kendisinin yarattığı kabul ediliyor. Okulda alınan akademik eğitim dışında hedef dilde radyo dinlenmesi haber izlenmesi, dergi, gazete, kitap okunması ve yabancılarla konuşulması gibi tavsiyeler klişe gibi görünse de iyi bir çevirmen olma aşamasında son derece büyük etkiye sahip oluyorlar. 

İyi Bir Çevirmen Olmak İçin Bu Noktaları Gözden Kaçırmayın

Çevirmenlerin tercüme yaparken öncelikle o dilin kültürüne hakim olmaları gerekiyor. Birebir yapılan çeviriler kimi zaman farklı manalara geldiğinde önemli çeviri hatalarına neden olunabiliyor. Bu nedenle hedef dildeki konuşma kültürünün araştırılıp öğrenilmesi, hatta hedef dile ait filmler ve diziler izlenerek, kitaplar okunarak o ülkenin kültürüne hakim olunması başarılı bir çevirmen olmaya giden yolda önemli adımlar olarak kabul ediliyor. 

Çevirmenlerin en çok zorlandığı konuların teknik terimler olduğu biliniyor. Teknik terimleri bilmeyen bir çevirmenin başarılı bir çeviri yapma olasılığı neredeyse bulunmuyor. Yapılan çeviri teknik alandaysa, o çeviride kelime hataları olması kaçınılmaz hale geliyor. Bu yüzden hangi alanda çeviri yapılacaksa çevirmenin o alanın teknik kelimelerini, anlamlarını ve kullanışlarını öğrenmesi önem taşıyor. 

Çevirmenlerin konuşma, dinleme ve yazma konusunda sıkıntı yaşamamaları gerekiyor. Konuşma ve dinleme çoğu çevirmende daha hızlıyken yazma konusunda yavaş kalınması söz konusu olabiliyor. Hızlı yazı çevirileri yapabilmek zamandan kazandırdığı için çevirmenler açısından çok önemli bir nokta haline gelebiliyor. Bu nedenle yazma kabiliyetlerini geliştirmek için pratik yapmaları öneriliyor. 

Her ne kadar hata insani bir durum denilse de çevirmenlik en hata kaldırmayan meslekler arasında yer alıyor. Yapılan çeviri esnasında küçük bir kelime hatası bile metnin anlamında büyük bir değişiklikler oluşmasına neden olabiliyor. Bu nedenle çeviri tamamlandıktan sonra mutlaka titiz bir şekilde kontrol edilmesi gerekirse internet üzerinde yer alan ve gramer hatalarını bulan sitelerin kullanılması oluşabilecek hataların önlenmesinde etkili olabiliyor.

Özellikle mesleğe yeni başlamış çevirmenlerin çok fazla bilgi sahibi olmadıkları konularda çeviri işi kabul etmeleri doğru bir adım olmayabiliyor. Yeterli bilgi sahibi olunmayan bir konuda çeviri yapıldığı ve başarısız olunduğu durumlarda sonraki işlerdeki referanslar açısından pek de iyi olmayacak bir durumla karşı karşıya kalınabiliyor.