Herhangi bir dilde yazılan bir metnin bir başka dile doğru ve anlamını kaybetmeyecek şekilde aktarılması çeviri olarak adlandırılır. Çevirinin hem hedef hem kaynak dile hakim olan çevirmenler tarafından belirli kurallara uyularak yapılması çok önemlidir. Kaynak metne sadık kalınarak yapılan çeviride kaynak metin ve hedef metin arasında tutarlılık bulunur.
Yerelleştirme ya da lokalizasyon ise kaynak dildeki metnin hedef dile uyarlanması esnasında, hedef dili konuşan topluma ait kültürel, sosyal ve davranışsal özelliklerin göz önünde bulundurulmasıdır. Yerelleştirmede kaynak metnin hedef dile birebir çevirisi değil adapte edilmesi söz konusudur. Kaynak dildeki kelimeler ve cümleler ile vurgulanmak istenilen anlam, hedef dilin konuşulduğu bölgedeki dil özellikleri ve kullanım özellikleri göz önünde bulundurularak uyarlanır. Böylece metnin okuyanlar tarafından daha iyi anlaşılabilmesi için birtakım düzenlemeler yapılmış olur.
Yerelleştirilen metnin, orijinal metne birebir sadık kalması zorunlu değildir. Bununla birlikte kaynak dildeki ve hedef dildeki içerik birebir çeviri olmasa da anlam farklılığı oluşmaması önemlidir. Çeviri çoğunlukla resmi belgelerde, teknik metinlerde, sözleşmelerde, kullanma kılavuzlarında ve buna benzer belgelerde kullanılır. Müşterilerin bir eyleme çağrılmasının söz konusu olduğu durumlarda yerelleştirmeye daha çok ihtiyaç duyulur. Örneğin web siteleri, marka içerikleri, pazarlama kampanyaları, reklam metinleri çevirilmesi gerektiğinde genellikle yerelleştirme unsuru ön planda tutulur. Yerelleştirme; yazılım yerelleştirmesi, web sitesi yerelleştirmesi, kitap yerelleştirmesi, multimedya yerelleştirmesi, müzik ve film yerelleştirmesi gibi birçok farklı alanda uygulanabilir.
Yerelleştirme temel olarak birebir çeviri hizmetinden farklı bir bakış açısı ile değerlendirilmelidir. Bu alanda hizmet veren profesyoneller yerelleştirme hizmetlerini farklı ve yaratıcı bir çeviri stratejisi ile gerçekleştirmelidirler. Yerelleştirme işleminin başarılı olabilmesi için çeviriye oranla daha spesifik ve yerel bir dil kullanımının benimsenmesi ve bu konuda yetkin çevirmenler tarafından yapılması gerekir.
Yabancı ülkelerin pazarlarına açılmak, ürün ve hizmetlerin satışını yapmak için dil engelini aşmak yeterli değildir. Bu alanda başarılı olmak için her yerel kitle için özel olarak hazırlanmış diğer bir deyişle özelleştirilmiş bir mesaj oluşturulmalıdır. Kültürel engeller hedef toplumların orijinal mesajı anlamasını zorlaştırabilir. Bu nedenle bu tür durumlarda metin çevirisinin ötesine geçilmesi ve yerelleştirilmeden yararlanılması ihtiyacı bulunur.
Küreselleşen dünyada her sektörde çok fazla oyuncunun göz önünde bulundurulduğunda, rakiplerden sıyrılmak için fark yaratmak gerektiği kolaylıkla fark edilebilir. Bu nedenle markaların hedef pazarlarına ulaşmaları için artık çeviri hizmeti tek başına yeterli değildir. Hedef pazarlarında başarıyı elde etmek isteyen markaların ürünlerini ve hizmetlerini yerel inanç ve geleneklere uyacak şekilde yerelleştirmesi gerekir. Böylece hedef kitlenin verilen mesaj sayesinde satın alım faaliyetlerinden önce markayı anlaması ve tanıması sağlanabilir.
Web Siteleri İçin De Çeviri Ve Yerelleştirme Yapılabilir
Her iki kavramın temelde birbirinden farklılık göstermesine bağlı olarak web sitelerinin çevirisi ve yerelleştirilmesi de bazı noktalarda birbirinden ayrılır. Bazı sektörlerde çeviri hizmeti verilmesi çok daha uygun olabilir. Ancak müşteride duygu yaratım ve müşteri davranışlarının etkilenmesi gibi satış ve pazarlama odaklı alanlarda yerelleştirme hizmetinden yararlanması çok daha uygundur.
Web sitesi çevirisi, kaynak dildeki içeriğin hedef dile kelimesi kelimesine aktarılması şeklinde yapılır. Web sitesi lokalizasyonu ise içeriğin bölgesel özelliklere uyarlanmasıdır. Yerelleştirme işleminde kültürel unsurlara dikkat edilmesi ve bu unsurlara gönderme yapılması söz konusudur.
Hem çeviri hem yerelleştirme işlemlerinde kaynak dile ve hedef dile üst düzeyde hakim olunması çok önemlidir. Çeviri esnasında profesyonel çevirmenin hedef dilin karakteristik özelliklerini çok iyi bilmesi, hedef dilin yapısına hakim olması ve hedef dili konuşan kişilerin rahatlıkla anlayabileceği bir bütünlük oluşturabilmesi gerekir. Yerelleştirme esnasında ise hedef dili konuşan kişilerin sosyokültürel özellikleri ve dili kullanma şekilleri göz önünde bulundurulur.
Yerelleştirme Hangi Alanlarda Kullanılır?
Yerelleştirme son dönemlerde web site yerelleştirmesi ve içerik yerelleştirmesi ile hayatımızda oldukça büyük bir yer kaplamaktadır. Markaların dijital ortamdaki en önemli varlıklarının başında web sitesi gelir. Web sitesinin ve içeriklerinin, hitap edilmek istenilen hedef kitle tarafından en iyi anlaşılacak şekilde uyarlanması çok önemlidir. Stratejik öneme sahip bir çalışma olan yerelleştirme ile markanın fark edilir olması, hedef kitlesi ile aynı dili konuşabilmesi sağlanır.
Bilgisayarlarda, akıllı telefonlarda, tabletlerde ve oyun konsollarında oynanan oyunların içeriklerinin hedef dile aktarılması sürecinde de çeviridense yerelleştirme süreci uygulanması tercih edilir. Yerelleştirme sayesinde normal çeviri süreçleri ile elde edilmesi mümkün olmayacak etkileşim sağlanabilir. Bu tarz yerelleştirme çalışmaları kapsamında oyunlardaki kahramanların, yerlerin ya da diğer unsurların adları hedef toplumun diline, tarihine ya da kültürüne göre değiştirilebilir.
Globalleşmenin ve günümüzde pek çok markanın uluslararası pazarlara hitap edebilme arzusunun sonucunda yerelleştirme en çok talep gören hizmetlerden biri haline gelmektedir. Markalar farklı coğrafyalarda bulunan, farklı kültürlere ve yaşam tarzlarına sahip toplumlara ulaşabilmek ve daha anlaşılabilir olabilmek için lokalizasyon ya da yerelleştirme çalışmalarının hızını artırmaktadır.