Bir ülkede düzenlenen herhangi bir belgenin bir başka ülkede geçerlilik kazanmasını ve yasal statüye sahip olmasını sağlayan onay işlemine Apostil denilmekte olup 5 Ekim 1962 tarihli Lahey Anlaşması apostil kurallarını belirlemiştir. Bu anlaşma sözleşmede yer alan taraf ülkelerin herhangi birinden alınmış olan resmi belgelerin; prosedürlerle, diplomatik ya da bürokratik mercilerle uğraşılmasına gerek kalmaksızın anlaşmada bulunan diğer ülkelerde de kullanılabilmesine imkan verir. Bu nedenle belgenin apostil işlemi mutlaka düzenlendiği ülkede yapılmalıdır. 

Apostil Belgesi Nereden Alınır?

Türkiye’de apostil tasdiki alınması için kaymakamlığa başvurulması gerekir. Bazı ülkelerde apostil tasdiki valilik makamından ya da adli belgeler için ağır ceza mahkemesi başkanlıklarından alınabilir. Eğer ağır ceza mahkemesi ilgili yerde bulunmuyorsa apostil işlemi Adliye Encümeni ya da Adalet Komisyonu Başkanlıkları’ndan gerçekleştirilebilmektedir.

Bir belgeye apostil şerhi uygulanmasının ilk adımı söz konusu belgenin yeminli tercümanlar tarafından çevrilmesi ve yeminli tercümanın yemin zaptının bulunduğu noterde onaylatılmasıdır.

Hangi Belgelere Apostil Uygulanır?

• Noterlikten temin edilen belgelere, 

• Cumhuriyet savcılıkları, mahkeme katipleri, mahkeme icra daireleri dahil olmak kaydıyla yargı mercileri ya da mensubu olan memurların düzenlediği belgelere,

• Doğrudan ticaret ya da gümrük süreçleriyle ilgili belgelere, diploma, doğum, ölüm belgelerine ve diplomatik belgelerle konsolosluk belgelerine apostil işlemi uygulanmalıdır.

Apostil İşlemleri Nasıl Yapılır?

Apostil işlemleri birkaç aşamadan oluşmakla birlikte tüm adımlar eksiksiz yerine getirildiği takdirde kolay bir süreçtir. Apostil onayı alınmak istenilen belge yeminli tercüman tarafından çevrilmeli, çeviri belgenin üzerinde yeminli tercümanın ıslak imzası ve kaşesi yer almalıdır. Yine çeviri belge orijinal belge ile birlikte yeminli tercümanın yemin zaptının olduğu notere ibraz edilerek noter onayı alınmalıdır. Bu işlemden sonra asıl ve çeviri metin noter tarafından birleştirilerek mühürlenmelidir. Noterin imzası ve mührü sayesinde ilgili belgenin Türkiye Cumhuriyeti tarafından onaylandığı kayıtlara geçmiş olur. İşlemin son aşamasında mührün gerçekliğinin ispatlanabilmesi için kaymakamlıktan ya da valilikten onay alınır. Onay alındıktan sonra ilgili belge resmi kuruma ibraz edilebilmektedir. 

Resmi kurumlardan alınan her tür belgeye apostil onayı alınması mümkün olmakla birlikte apostil onayı alınması en çok talep edilen belgeler arasında; idari belgeler, eğitim belgeleri, adli belgeler, diploma, evlilik cüzdanı, nüfus kayıt belgesi, evlenme ehliyeti, vekaletname, doğum belgesi, muvafakatname, medeni durumu gösterir nitelikteki belgeler, kimlik belgesi, ÖSYM belgesi ve ticari evraklar sayılabilir.

Apostil İşlemleri Nerede Yapılır?

Apostil evrakı noterde onaylandıktan sonra noterin bağlı olduğu kaymakamlıkta mühürletilip gerçekliği onaylanmış olur. Apostil belgesinin mutlaka noter tarafından onaylanması ve kaymakamlık tarafından mühürlenmesi gerekir. Bu işlemler yapılmadığı takdirde ilgili belge uluslararası platformlarda geçerli sayılmaz. Bu aşamaların eksiksiz tamamlanmasının ardından evrak ilgili ülkenin konsolosluğuna götürülebilir.

İdari belgelere; valilikler, valiler, vali adına vali muavinleri ile hukuk işleri müdürleri ve kaymakamlıklar apostil tasdik şerhi koymaya yetkilidir. Adli belgelere apostil tasdik şerhi ise ağır ceza mahkemesi kuruluşu olan merkezlerde bulunan Adalet Komisyonu Başkanlıkları tarafından koyulabilmektedir.

Apostil tasdikinin geçerli olmadığı ülkelerde resmi belgelerin doğruluğunun ve geçerliliğinin sağlanması için konsolosluklara başvurulması gerekmektedir. Ancak bu ilgili tasdikin konsolosluklardan alınacağı anlamına gelmemektedir.

Apostilli Nüfus Kayıt Örneği Nereden Alınır?

Nüfus kayıt örneğinin yurt dışında geçerli olabilmesi için yeminli tercümanlara nüfus kayıt örneğinin yeminli tercümesi yaptırılmalıdır. Daha sonra orijinal belgeyle yeminli tercümanın imzası için noter onayı alınmalıdır. Noterin imzası ve mührü eklenerek çeviri konusu nüfus kayıt belgesinin Türkiye Cumhuriyeti tarafından onaylandığı belgelenir. Daha sonra kaymakamlık ya da valilik tarafından imzanın ve mührün gerçekliği onaylanır.

Apostilli Diploma Nereden Alınır?

Apostilli diploma belgesi için öncelikle kişi orijinal diploma belgesini, diplomayı ibraz edeceği ülkenin diline çevirttirmelidir. Ve bu işlem mutlaka yeminli tercüman tarafından yapılmalıdır. Ardından yeminli tercümanın yemin zaptının bulunduğu noter tarafından çeviri belge onaylanır. Noterde onaylanan çeviri illerde valiliğe, ilçelerde noterin bulunduğu il ve ilçedeki kaymakamlığa götürülerek apostil onayı alınır. Bu süreçlerin tamamlanmasının ardından diploma yurt dışındaki ilgili kurumlara ibraz edilebilir.

Apostil Onayı ve Apostil Mührü Geçerlilik Süresi

Apostil şerhi koyulan belgelerin belirli bir geçerlilik süresi bulunmamakla birlikte apostil mührü bulunan belgenin geçerlilik süresi olduğu durumlarda, belgenin geçerlilik süresi sona erdiğinde apostil işlemi de geçersiz hale gelir. Bununla birlikte nüfus kayıt örneklerine uygulanan apostil işlemi 6 ay süreyle geçerlidir.

Apostil onayına İsrail, İspanya, İsveç, İsviçre, İzlanda, İtalya, Japonya, Kazakistan, Karadağ, Kolombiya, Kuzey İrlanda, Letonya, Lesotho, Liberya, Litvanya, Liechtenstein, Lüksemburg, Makedonya, Macaristan, Malta, Malavi, Marşal Adaları, Morityus, Moldova, Meksika, Monako, Namibya, Norveç, Niue, Panama, Portekiz, Polonya, Rusya, Romanya, Saint Kitts, Nevis Saint Lucıa, Samoa, Saint Vincent, San Marino, Sırbistan, ABD, Andora, Almanya, Antigua, Arnavutluk, Arjantin, Avusturya, Avustralya, Azerbaycan, Bahamalar, Antigua Barbuda, Barbados, Belarus, Belçika, Bosna-Hersek, Beliza, İngiltere, Botsvana, Bulgaristan, Brunei Darussalam, Cook Adaları, Çin Halk Cumhuriyeti, Çekya, Danimarka, Dominik, El Salvador, Ekvator, Ermenistan, Estonya, Finlandiya, Fiji, Fransa, Grenadines, Grenada, Güney Kore, Güney Afrika Cumhuriyeti, Gürcistan, Hırvatistan, Birleşik Krallık, Hollanda, Hindistan, Honduras, İrlanda, Seyşeller, Slovakya, Slovenya, Svaziland, Surinam, Tonga, Trinidad ve Tobago, Ukrayna, Yeni Zelanda, Venezuela ve Yunanistan gibi birçok ülkede ihtiyaç duyulmaktadır.