Ülkemizde birçok lisans bölümünden mezun olabilmek için tez yazılması zorunluluğu bulunur. Buna ek olarak yüksek lisans ve doktora eğitimlerinde de tez yazılması gerekir. Bazı bölümlerde tezin İngilizce ya da bir talep edilen farklı bir dilde yazılması gerekliliği bulunabilir. Bu durum yeterli yabancı dil bilgisine sahip olmayan öğrenciler için oldukça büyük bir zorluk oluşturabilir. Bu nedenle öncelikle tezlerini kendi ana dillerinde ancak gerekli akademik yapıya uygun şekilde hazırlamaları ardından da profesyonel bir çevirmenden tez çevirisi hizmeti almaları en doğru adımdır.
Tez bilimsel araştırma sürecinde ön bilgiler eşliğinde hazırlanmış olmakla birlikte henüz kanıtlanamamış ancak mantıksal olarak çelişki barındırmayan ve doğrulanmaya çalışan düşüncelerdir. Yüksek lisans ve doktora eğitimlerine yurt dışında devam etmeyi planlayan öğrencilerin ve akademisyenlerin de tez çevirisi hizmetine ihtiyaç duymaları olasıdır.
Lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde yazılan tezler; kişilerin yaptıkları araştırmalarla, ortaya koydukları savlarla bilime katkıda bulunmalarını sağlar. Bu nedenle tez yazımı aşamasında bilimsel bir dil kullanımının tercih edilmesi bir zorunluluktur. Tezlerde konu başlığı, seçilmiş olan araştırma konusu ile ilgili, kısa ve öz olmalıdır. Açık ve yalın bir anlatım hakim olmalıdır. Tez yazımı süreci; konunun belirlenmesi, konunun sınırlandırılması, varsayım kurulması, araştırma metodunun belirlenmesi, tez planlaması yapılması, konuyla ilgili okuma yapılması, tez ile ilgili notlar alınması, tezin yazılması ve düzenlenmesi aşamalarından oluşmalıdır. Tez özeti belirlenmiş olan konuyu açık ve net bir şekilde özetlemeli; dil bilgisi, imla ve yazım kurallarına ciddi ölçüde dikkat edilmelidir. Hazırlanmış olan tezin yurt dışında yayınlanacak olması durumunda, tüm bu noktaların göz ardı edilmediği ve deyim yerindeyse kusursuz denilebilecek olan çevirilere ihtiyaç duyulur. Bu aşamada devreye tez çevirisi hizmeti girmektedir.
Tez Çevirisi Nedir?
Tez çevirisi ya da tez tercümesi yükseköğrenim sürecindeki kişilerin de akademik kariyerlerine devam etmek isteyen kişilerin de ihtiyaç duydukları ileri düzey bir çeviri hizmetidir. Tez, bilimsel herhangi bir iddianın akademik kriterler çerçevesinde kanıtlandığı çalışmalara verilen isimdir. Tezler lisans bitirme tezi, yüksek lisans bitirme tezi ve doktora bitirme tezi olarak farklı türlere sahiptir.
Tez çevirisinin yanı sıra tez özetinin de çevirisi talep edilen çeviri hizmetleri arasında yer almaktadır. Tez çevirisinde de tez özeti çevirisinde de orijinal metinde yer alan ifadelerin hedef dilde anlaşılır ve akıcı bir şekilde ifade edilmiş olması gerekmektedir. Tez çevirisi ve tez özeti çevirisi, akademik çeviri kapsamında değerlendirilir. Bu nedenle tez çevirisi ve tez özeti çevirisi hizmetleri akademik terminoloji ile uyumlu olacak şekilde gerçekleştirilmektedir.
Tez Çevirisi Hangi Alanlarda Kullanılır?
Tez çevirisi; sağlık, hukuk, fen bilimleri, edebiyat, sosyal bilimleri, mühendislik başta olmak üzere birçok farklı alanda yapılabilir. Bu nedenle akademik çeviri kapsamında değerlendirilen tez çevirisi hizmetlerini verecek olan çevirmenler tez konusu alanın terminolojisine hakim olmalıdır. Tez çevirisi hizmeti eğitim ve akademik kariyer sürecinde ihtiyaç duyulan en önemli hizmetlerden biridir.
Dünya genelinde her geçen gün yeni tezler yazılmakta, bilimsel gelişmeler ve yenilikler insanlığın hizmetine sunulmaktadır. Bu durum tez çevirisi başta olmak üzere akademik çeviri hizmetlerine duyulan ihtiyacın son derece hızlı bir şekilde artmasına neden olmaktadır.
Tez Çevirisi Avantajları Nelerdir?
Tez çevirisi dahil olmak üzere tüm akademik çevirilerde yazım yanlışlarının olmaması, dil bilgisi kurallarına eksiksiz bir şekilde uyulması, akademik bir üslup benimsenmesi bir zorunluluktur. Çeviriye konu alanda deneyimli ve profesyonel çevirmenler tarafından tez çevirisi yapıldığı durumlarda; tezin yazıldığı konuya hakim, akademik dile zarar vermeksizin yapılan profesyonel bir çeviriye erişme imkanı elde edilir.
Profesyonel çevirmenler tarafından tez çevirisi yapılırken yazım ve dil bilgisi kurallarına özen gösterilir, son okuma ile çevirinin doğruluğu teyit edilir ve çeviri dosyası teslim edilir. Tez çevirisi sayesinde akademisyenler kendi uzmanlık alanlarında yazılmış farklı dillerdeki çalışmalara da kolaylıkla erişebilmektedir. Bilginin erişilebilirliğinin kolaylaştığı günümüzde yapılan bilimsel çalışmaların güçlü bir temel oluşturması ve daha büyük gelişmeler kaydedilmesinin sağlanması noktasında doğru ve titiz bir şekilde yapılmış çevirilerin ne kadar önemli olduğu bir kez daha gözler önüne serilmektedir.
Tez Çevirisi Nasıl Yapılır?
Tez çevirisi yapacak olan çevirmen; ana dil düzeyinde yabancı dil bilgisine sahip, akademik tercüme alanında uzman ve terminolojiye hakim olmalıdır. Tez çevirisi yapılmadan önce tezin konusu net bir şekilde belirlenmeli ve çevirmen tarafından bu konuda detaylı araştırma yapılmalıdır. Tezin de içerisinde yer aldığı akademik çeviri kapsamında çeviri hizmeti verecek olan çevirmenler akademik yazım üslubuna hakim olmalıdır. Tez çevirisi tamamlandıktan sonra terminoloji ve dil bilgisi açısından kontrol edilmelidir.
Tezler farklı konulara sahip olabilecekleri için tez çevirisini yapacak olan çevirmen, söz konusu uzmanlık alanının terminolojisine en üst düzeyde hakim olmalıdır. Diğer bir deyişle akademik çevirilerin tamamı, deneyimli ve profesyonel çevirmenlerce yapılmalıdır. Teknik, sosyal bilimler, tıp ve fen bilimler gibi alanlarda yazılan tezler yazım aşamasında olduğu gibi çeviri aşamasında da üst düzey profesyonellik gerektirir.
Akademik çeviri kapsamında ele alınması gereken tez çevirisinde kullanılan dil günlük dil olmamalı, çeviri sırasında kullanılan sözcüklerin, terimlerin ve cümlelerin terminolojiye uygun şekilde seçilmesine özen gösterilmelidir. Tez çevirisi aynı zamanda okuyucunun anlayabileceği, akıcı bir şekilde yapılmalı ve terimlerin bağlama uygun bir şekilde kullanılmasına dikkat edilmelidir.
Çevirmen, tez çevirisine başlamadan önce tez konusu alana ait terminolojiyi araştırmasının yanı sıra ilgili makaleleri okuyup bilgi sahibi olmalıdır. Asla yanlışlık kabul etmeyen tez çevirisi, çevirmen konuya hakim olur ve gerekli araştırmaları tamamlayıp çeviri sürecine başlarsa çok daha etkili ve başarılı olacaktır. Tez çevirisinde metne tamamen sadık kalınmasına, herhangi bir yorumda bulunulmamasına ve genellemeler barındıran cümleler kullanılmamasına özen gösterilmelidir.