Senaryolar genellikle dizi, tiyatro oyunu, film gibi eserlerin sahnelerini ve akışlarını göstermek üzere hazırlanan yazılı metinler olarak tanımlanabilir. Film ve tiyatro senaryoları birbirlerinden ayrı özelliklere sahiptirler. Bu ayrım temelde sinemanın ve tiyatronun oluşum biçimlerinden kaynaklanır. Sinemada seyirci ve oyunca arasında kamera varken tiyatroda olay örgüsü sahnede seyircinin önünde gerçekleşir.&
Senaryo Çevirisi Nedir?
Görüntü ve sese dönüşecek bir düşüncenin ya da bir olayın metinleştirilmiş haline senaryo denilir. Senaryoların bir dilden bir başka dile aktarılması için yapılan işlemlere ise senaryo çevirisi adı verilir. Uluay Çeviri Hizmetleri profesyonel çevirmen kadrosu ile senaryo çevirisi hizmeti vermekte olup kaliteli ve kusursuz senaryo çevirilerini gerçekleştirmektedir.
Senaryo Çevirisi Nasıl Yapılır?
Senaryo çevirisi sırasında dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar bulunmaktadır. Çeviri konusu olan senaryoda bulunan her cümle netlikle anlaşılacak ve anlam bütünlüğü bozulmayacak şekilde çevrilmeye özen gösterilmelidir. Senaryolar film, dizi ve sahne oyunlarına kağıt üzerinde hayat veren eserler olarak son derece önemlidirler. Bu nedenle sahnelerin, konuşmaların, konunun ve iletilmek istenilen mesajın bazı özel teknikler kullanılarak senaryolarda net bir şekilde aktarılmasına özen gösterilmelidir. Tüm bu etkenler dolayısıyla senaryo çevirisi hizmeti alınacak olan çeviri bürosu ve çevirmen dikkatle seçilmelidir. Aksi takdirde tatmin edici sonuçlar elde edilmesi mümkün değildir.
Senaryo çevirisi gerekli deneyime ve uzmanlığa sahip profesyonel çevirmenler tarafından yapılmalıdır. Çevirmen senaryoyu aldıktan sonra senaryo yazarı ile ilgili araştırma yapmalı, eğer senaristin farklı eserleri varsa bunları okumalı ve senaristin eserlerinde kullandığı dille ilgili bilgi sahibi olmalıdır. Bu aşamadan sonra çeviriye konu senaryoyu okumalı, metnin dilsel özelliklerini, konusunu ve metinde sıklıkla kullanılan terimleri belirlemelidir.
Bu aşamadan sonra senaryo çevirisi genel olarak kitap çevirisi ile benzerlik gösterir. Çeviriye hazırlık sürecinde çıkarılan terimler bazı durumlarda yeterli gelmeyebilir. Kullanılan atasözlerinin, deyimlerin, kelime öbeklerinin, kültürel öğelerin hedef dilde bulunmaması durumunda çevirmenin en iyi yorumu yapabilmesi, kaynak kitlende yaratılan hissin aynısını ya da çok benzerini hedef kitlede uyandırılabilmesi gerekmektedir. Bunun için senaryo çevirisi yapan çevirme kaynak dilin ve hedef dilin kültürel öğelerine hakim olmalıdır.
Senaryo içerisinde tür dışı kalan kısımların yani şiir kesiti, hukuki metin alıntısı, tıbbi terimler olması durumunda ilgili konularda uzman olan çevirmenlerden destek alınması gerekmektedir. Bu alanların senaryo içerisinde eksik kalması ya da yanlış çevrilmesi senaryonun gidişatında boşluklar oluşmasına ya da senaryoda anlamsal sorunlar meydana gelmesine neden olabilmektedir.
Senaryo çevirisinin bütünlüğü açısından sorun oluşturabilecek bu tür eksikliklerin giderilebilmesi için bu konuda azami dikkat gösterilmelidir. Sık kullanılan terimlerin aynı şekilde kullanılmasına ve tutarlılık sağlanmasına özen gösterilmelidir.
Senaryo Çevirisi Nerelerde Kullanılır?
Senaryo çevirisi film, dizi, tiyatro eserleri gibi birçok farklı alanda kullanılır. Bunlara ek olarak kısa film çevirileri, romanlardan ya da hikayelerden uyarlanan senaryo çevirileri gibi hizmetlere de ihtiyaç duyulmaktadır.
Senaryo Çevirisinin Avantajları Nelerdir?
Senaryo çevirisi yoruma açık olması nedeniyle zor bir çeviri türü olarak kabul edilir. Senaryo çevirisi yapacak olan çevirmen her iki dile de ana dil düzeyinde hakim olmalıdır. Aynı şekilde her iki dilin konuşulduğu toplumun kültürleri hakkında da derinlemesine bilgi sahibi olmalıdır. Senaryo çevirisi yapacak olan çevirmen öncelikle çeviri konusu olan metni titizlikle incelemelidir. Metni özümsedikten sonra yaptığı planlama dahilinde senaryo çevirisini yapmalıdır.
Senaryo Çevirisi Neden Tercih Edilir?
Herhangi bir filmin, dizinin, tiyatro eserinin çevrilmesi ya da sahnelenmesi için temel araç olan ya da herhangi bir izlenceye kılavuz olarak hazırlanan metinler için gerçekleştirilen senaryo çevirisi belirli durumlarda bu metin türlerinin bir ya da birden fazla dile çevrilmesi, çevrilmiş metinlerin kontrol edilmesi ya da kontrol edilen metinlerin paraphrase yapılması işlemlerini kapsayabilir. Son derece karmaşık bir işlem olan senaryo çevirisinin bu karmaşıklığı senaryonun içeriğine bağlı olarak farklılaşabilir. Senaryonun içeriğine bağlı olarak senaryo çevirisinin diğer pek çok çeviri alt türünü kapsaması mümkün olabilmektedir.
Aynı durum tiyatro metinleri için de geçerli olmakla birlikte çizgi film senaryoları ve benzer senaryolar bu kapsamda değerlendirilmez. Çizgi film senaryoları çevrilirken metnin çocuklara hitap edeceği göz önünde bulundurulmamalı, basit kelimeler, sade cümleler kullanılmalı, açık ve anlaşılır olmasına özen gösterilmelidir.
Senaryolar fikri eserler oldukları gibi aynı zamanda son derece teknik metinler olma özelliğine de sahiptirler. İyi ve kusursuz bir senaryo çevirisi yapılabilmesi için çevirmen senaryo tekniklerine hakim olmalı ve çeviriyi bu teknikleri bilerek gerçekleştirmesi gerekmektedir.
Farklı dillerde ve kültürlerde oluşturulan kaynak metinler hedef dillere çevrilirken yerelleştirmeden yararlanılmalıdır. Böylece kültürel farklılıkların senaryonun başarısını engellemesi riski ortadan kaldırılabilir. Çevirinin ve yerelleştirmenin aynı potada başarılı bir şekilde eritilmesi ile birlikte hedef dile ve topluma uygun, kaynak metindeki hissiyatı doğru bir şekilde aktaran etkili senaryo çevirilerine imza atılması mümkün olmaktadır.